(mekke’de inmiştir, 182 âyettirr)
Rahmân ve Rahîm olan Allah’ın adı ile.
1- And olsun saf saf duranlara,
2- Haykırarak sürenlere,
3-Zikir okuyup duranlara
4-Şüphesiz sizin ilâhınız birdir.
5-Göklerle yerin ve aralarında olanların Rabbidir. Doğuların da Rabb’idir.
6-Muhakkak Biz dünyaya en yakın gökyüzünü bir süsle, (yani) yıldızlarla süsledik.
7-Ve itaattten çıkan her şeytândan koruduk.
8-Onlar Mele-i âlâ’yı dinleyemezler ve her taraftan sürülüp atılırlar.
9-Kovularak; onlar için sürekli bir azab da vardır.
10-Meğer ki hızlıca hırsızlayıp bir şey kapan olsun. Hemen arkasından parlak, delici bir alev ona yetişir.
11-Şimdi sor onlara:“Yaratılış itibari ile kendileri mi daha güçlüdür,(diğer) yarattıklarımız mı?“ Biz onları yapışkan bir çamurdan yarattık.
12-Evet; sen şaşıyorsun, onlar ise alay ediyorlar.
13-Onlara öğüt verilse öğüt almıyorlar.
14-Bir âyet görseler aralarında alay ederler.
15-Ve:”Bu ancak apaçık bir büyüdür” derler.
16-«Biz öldüp toprak ve kemik olduktan sonra gerçekten biz tekrar diriltilecek miyiz?”
17-“Ya önceki atalarımız da mı?»
18-De ki “Hem de siz küçültülmüşler olarak (diriltileceksiniz)”
19-O sadece bir çığlıktır, hemen onlar kalkıp bakınacaklar.
20-Ve diyecekler ki “Vay bize! Bu din günüdür.”
21-“Bu sizin önceden yalanladığınız ayırt etme günüdür.”
22,23-Toplayınız zulmedenleri ve onlara eş olanları. Allah’tan başka taptıklarını da. Onlara cehennemin yolunu gösterin.
24-Ve durdurun onları. çünkü onlar sorgulanacaklardır.
25-Ne oluyor size? Neden birbirinize yardım etmiyorsunuz?
26-Bilakis bunlar bugün teslim olmuşlardır.
27-Onlardan bir kısmı diğer bir kısmına yönelip biri diğerine soru sorarlar.
28-Derler ki “Gerçekten siz bize sağdan gelirdiniz.”
29-Onlar da derler ki :“Hayır siz, iman üzere değildiniz.”
30-“Bizim sizin üzerinizde bir hakimiyetimizde de yoktu .Bilakis siz azgın bir topluluktunuz.”
31-“Rabbimizin sözü üzerimize hak oldu. Muhakkak biz tadıcılarız.»(diyecekler)
32-“Çünkü biz sizi azdırdık,zaten biz de azgınlardan idik.”
33-Muhakkak onlar o günde azapta ortaktırlar.
34-İşte Biz , günahkârlara muhakkak böyle yaparız.
35-Çünkü onlara:“Allah’tan başka ilah yoktur”denildiğinde büyüklük taslarlar.
36-Ve derlerdi ki :Biz ilâhlarımızı deli bir şair dolayısı ile mi terkedeceğiz?“
37-Hayır, o hakk ile gelmiş ve peygamberleri de tasdik etmistir.
38-Muhakkak siz elbette acıklı azabı tadıcılarsınız.
39-Size işlemiş olduğunuzdan başka şeyin cezası verilmeyecektir.
40-Ancak Allah’ın ıhlâsa erdirilmiş kulları müstenâ.
41- İşte onlar için bilinen bir rızık vardır.
42-Çeşitli meyveler( vardır) ve onlara ikram olunur.
43-Naîm Cennetlerinde;
45-Tahtlar üzerinde karşılıklı oturdukları halde.
45,46-İçenlere lezzet veren kaynaktan doldurulmuş beyaz kadehler dolaştırılır onlara.
47-Onda aklı karıstırıcı herhangi bir zarar da yoktur. Onlar ondan sarhoş da olmazlar.
48-Yanlarında, gözlerini yalnızca eşlerine çevirmiş iri gözlü (Hûri) ler vardır.
49-Sanki onlar sarılıp sarmalanmış deve kuşu yumurtası gibidirler.
50-Birbirlerine yönelip karşılıklı soru sorarlar.
51-Aralarında birisi diyecek ki :”Gerçekten benim bir dostum var dı”
52-“O diyordu ki:”Gerçekten sen inananlardan mısın?
53-“Biz toprak ve kemikler olduğumuz zaman gerçekten biz mi hesaba çekilip cezâlanacağız?”
54-Diyecek ki:”Siz de bakar mısınız?“
55-Baktı ve onu cehennemin ortasında gördü.
56-(Ona) dedi ki :” “Vallahi az kalsın beni de helâk edecektin.”
57-“Eğer Rabbimin nimeti olmasaydı, ben de (cehennemde) hazır edilenlerden olurdum»
58-“Gördün mü işte biz ölümü tadmayacağız;
59-“İlk ölümümüzden sonra ; hem bize azab edilmiyor da.
60- Şüphesiz ki bu,büyük bir kurtuluşun ta kendisidir.”
61-İşte çalışanlar böylesi için çalışsınlar.
62-Ziyafet olarak bu mu hayırlıdır yoksa zakkum ağacı mı?
63-Biz onu zalimler için bir fitne kıldık.
64-Muhakkak o, cehennemin dibinde çıkan bir ağaçtır.
65-Onun meyvesi şeytanların başları gibidir.
66-İşte muhakkak onlar bu ağaçtan yiyecekler ve ondan karınlarını dolduracaklar.
67-Sonra onun üzerine kaynamış katkıları olacaktır.
68-Sonra dönüşleri muhakkak cehennem olacaktır.
69-Muhakkak onlar atalarını sapık kimseler olarak bulmuşlardı.
70-Yine de onların izleri üzere sürat ve ısrarla koşturuyorlar.
71-Andolsun ki, onlardan önce olanların birçoğu sapmıştı.
72-Ve andolsun ki onlar arasınada uyarıp korkutanlar göndermiştik.
73-Bir bak!O korkutulanların âkıbeti nasıl oldu?
74-Ancak Allah’ın ihlâsa ulaştırılmış kulları müstesnâ.
75-Andolsun ki Nûh bize seslenmişti. Biz ne güzel karşılık verenleriz!
76-Ve biz onu ve ehlini büyük gamdan kurtardık.
77-Zürriyetini de sürekli baki kalanların ta kendileri kıldık.
78-Sonra gelenler arasında ona (iyi bir ün) bıraktık.
79-: Âlemler içinde Nuh’a selâm .
80-Muhakkak Biz, ihsan edicileri böyle mükâfaatlandırırız.
81-Muhakkak O Bizim mü’min kullarımızdandır.
82-Sonra diğerlerini suda boğduk.
83–Muhakkak İbrahim de onun izinden gidenlerdendi.
84-Çünkü o, , Rabbine selîm bir kalp ile gelmişti.
85-Hani babasına ve kavmine :”Nelere ibadet ediyorsunuz?”demişti.
86-“Yalan ve iftira ederek Allah’tan başkasını mı istiyorsunuz?
87-“Âlemlerin Rabbi hakkında zannınız nedir?”
88-Derken yıldızlara bir defa baktı da :
89-“Muhakkak ben hastayım” dedi.
90-Ondan yüz çevirip uzaklaştılar.
91-Sonra gizlice putlarına varıp:“Yemez misiniz?” dedi.
92-“Size ne oldu ki konuşmuyorsunuz?”
93-Sonra onlara sağ eli ile gizlice vurdu.
94-Hızlıca ona geldiler.
95-“Siz elinizle yonttuğunuz şeylere mi tapıyorsunuz? dedi.
96-“Halbuki sizi de yapıp ettiklerinizi de Allah yaratmıştır.”
97-Dediler ki: «Onun için bir bina yapın, sonra da onu alevli ateşin içine atın.”
98-Ona kötülük yapmak istediler,biz de onlara en aşağılıklar kıldık.
99-Dedi ki:” Ben Rabbime gidiciyim , pek yakında beni doğru yola iletecek.”
100-“Rabbim Bana salihlerden bağışla”
101-Biz de ona itaatkâr bir oğul müjdesini verdik.
102-Ne zaman ki o babasının yanısıra yürümeye başlayınca dedi ki:” Oğulcağızım, gerçekten ben rüyamda seni boğazladığımı görüyorum.Bak artık sen ne düşünürsün?”Dedi ki :”Emrolunduğun şeyi yap! İnşallah beni sabredenlerden bulacaksın
103-Böylece ikisi de teslim olup onu alnı üzere yıkınca
104- Biz ona:“Ey İbrâhim! ” diye seslendik.
105-“Rüyanı gerçekleştirdin. Muhakkak Biz,ihsan edicileri böyle mükâfaatlandırırız.
106-Muhakkak bu apaçık bir imtihandı.
107-Biz de ona büyük bir kurbanlıkla fidye verdik.
108-Sonra gelenler arasında ona (güzel bir övgü)bıraktık.
109-‘İbrahim’e selam olsun’
110- İhsan edicileri böyle mükâfaatlandırırız.
111-Muhakkak O, iman eden kullarımızdandı.
112-Ve ona sâlihlerden bir peygamber olmak üzere İshak’ı müjdeledik.
113-Onu ve İshak’ı mübarek kıldık.O ikisinin soyundan da ihsan edici de vardır, nefsine apaçık zulmedici de vardır.
114-Andolsun Mûsâ ve Hârûn’a da lütufta bulunduk.
115-O ikisini ve kavimlerini büyük bir sıkıntıdan kurtardık.
116-Ve onlara ettiğimiz için galip gelenler onlar oldular.
117- İkisine de apaçık gösteren kitabı verdik.
118-O ikisini de dosdoğru yola ilettik.
119-Sonra gelenler arasında (güzel bir övgü) bıraktık.
120-Mûsâ ve Hârûn’a selâm olsun.
121-Muhakkak Biz ihsan edicileri böyle mükâfaatlandırırız.
122-Muhakkak ikisi de iman eden kullarımızdandı.
123-Muhakkak İlyâs da gönderilmiş peygamberlerdendi.
124-O kavmine “(Allah’tan) korkmaz mısınız?”demişti.
125,126-“O en güzel yaratanı, sizi ve önceki atalarınızın Rabbi Allah’ı bırakıp ba’l’e mi dua edersiniz?”
127-Aman onlar onu yalanladılar. Bu sebepten onlar elbette hazır edilirler.
128-Ancak Allah’ın ihlâsa erdirilmiş kulları müstesnâ.
129- Sonra gelenler arasında üzerine (güzel övgü) bıraktık.
130-İlyâs’a selâm olsun.
131-İhsan edicilere muhakkak ki Biz, böyle mükâfaat veririz.
132-Gerçekten o iman eden kullarımızdandı.
133-Şüphesiz, Lût da gönderilmiş peygamberlerdendir.
134-Hani Biz onu ve aile halkını birlikte kurtarmıştık.
135-Ancak geri kalanlar arasındaki bir koca karı müstenâ.
136-Sonra diğerlerini helâk ettik.
137-Muhakkak siz,onların yakınından sabahleyin de geçip gidiyorsunuz;
138-Geceleyin de; hâlâ akıllanmayacak mısınız?
139-Muhakkak Yunus da gönderilen peygamberlerdendi.
140- Hani o, yüklü gemiye kaçıp sığımıştı.
141-Kur’a çekmişti de kaybedenlerden olmuştu.
142-Kendini kınayıcı olduğu halde balık onu yuttu.
143-Eğer o, gerçekten tesbih edenlerden olmasaydı ,
144-Dirilecekleri güne kadar karnında kalırdı elbet.
145- Biz onu hasta olduğu halde apaçık bir yere bıraktık,
146-Üzerinde kabak türünden bir ağaç bitirdik.
147-Biz onu yüzbin veya daha fazlasına gönderdik.
148-Onlar imana geldiler, Biz de onları bir zamana kadar geçindirdik.
149-Şimdi onlara sor:”“Kız çocukları Rabbinin , erkek çocukları kendilerinin midir?”
150-Yoksa Biz melekleri dişiler olarak yarattık da onlar da buna tanık mı oldular?
151-İyi bilin ki onlara iftiralarıdan dolayı derler ki:
152 – “Allah doğurdu” Şüphesiz onlar elbette yalancıdırlar.
153-Yoksa erkekler dururken kızları, mı üstün tutup seçti?
154-Ne oluyor size? Nasıl hüküm veriyorsunuz?
155-Yoksa sizin apaçık bir deliliniz mi var?
156-Yoksa sizin apaçık bir deliliniz mi var?
157-Doğru söyleyenler iseniz getirin kitabınızı.
158-Onlar kendisi ile cinler arasında bir nesep uydurdular. Andolsun ki muhakkak cinler de onların hazır edileceklerini bilmişlerdir.
159-Allah, onların nitelendirmelerinden münezzehtir.
160-Allah’ın ihlâsa erdirilmiş kulları müstesnâ.
161-Muhakkak siz ve ibadet ettikleriniz;
162-Siz onun aleyhine fitneye sürükleyemezsiniz.
163-Kendisi cehenneme girecek olan müstesnâ.
164-Bizden herbirimiz için bilinen bir makam olmayan yoktur.
165-Muhakkak biz saf saf duranlarız.
166-Ve şüphesiz biz tesbih edenleriz.
167-Muhakkak diyorlardı ki.
168- “Eğer biz de öncekilerden bir zikir olsa idi;
169-“Biz de elbette Allah’ın ihlâsa erdirilmiş kulları olurduk”
170-Şimdi de O’na kâfir oldular. Yakında bilecekler.
171-Andolsun ki gönderilmiş kullarımıza önceden şu sözümüz verilmiştir.
172-Muhakkak onlar, elbette onlar zafere erdirilenlerdir;
173-Muhakkak bizim ordumuz, elbette onlar galib olanlardır.
174-Artık bir vakte kadar onlardan yüz çevir.
175-Onlara göster, onlar da yakında göreceklerdir.
176-Acaba onlar azabımızı mı acele mi istiyorlar?
177-Onların alanlarına inince, o korkutulanların sabahı ne kötü olur!
178-Artık bir zamana kadar onlardan yüz çevir!
179-Onlara göster, onlar da yakında göreceklerdir.
180-İzzet sahibi olan Rabbin, onların niteleyegeldiklerinden münezzehtir.
181-Gönderilmiş peygamberlere selam olsun.
182-Âlemlerin Rabbi olan Allah’a da hamd olsun!
kaynak (Tefsiru’s- Sa’di (Allametu’s-seyh Abdurrahman es – Sa’di)
Allah ondan razi olsun
Yüce Allah’a hamd-ü senâlar olsun