( Mekke’de inmistir.77 âyettir )
Rahmân ve Rahîm olan Allah’ın adı ile.
1- Furkân’ı âlemlere uyarici olsun diye kuluna indiren ne yüce, ne mübarektir !
2-Ki göklerin ve yerin mülkü yalniz O’nundur ve O, hiç bir evlâd edinmemiştir
Mülkünde de ortağı yoktur
.Herşeyi yaratıp onu inceden inceye takdir ve tayin etmiştir.
3-Onlar O’nu bırakıp hiçbir şey yaratamayan aksine kendileri yaratılmış olan, ve kendi
kendilerine bile zarar ve fayda veremeyen öldürmeye , diriltmeye ve ölümden sonra
can vermeye yetmeyen ilâhlar edindiler .
4-Kâfirler dediler ki”:Bu ancak onun uydurduğu bir yalandır. Onar başka bir topluluk
da yardım etmistir .”Muhakkak onu zulmettiler .Asılsız bir iddiada bulundular.
5-Ve dediler ki : “Bu öncekilerin masalıdır. Bunu başkalarından alıp yazmıştir. Onlar
sabah akşam kendisine okunmaktadır.»
6-De ki: “” Onu göklerle yerde olan gizliklikleri bilen Allah indirmiştir. Muhakkak
ki O, gafurdur , rahimdir.
7-Ve şöyle dediler: “ Bu nasıl Peygamberdir ki, yemek yer, pazarlarda dolaşıyor?Onunla
birlikte uyarıcı olmak üzere beraberinde bir melek indirmeli değil miydi?”
8-“Yahut ona bir hazine verilmeli veya mahsullerinden yiyeceği bir bahçesi olmalı değil
miydi?”Zalimler :Siz ancak büyülenmiş bir adama uyuyorsunuz!“ dediler.
9-Bir bak; onlar sana nasıl misaller getirip sapıklığa düştüler? Artik onlar hiçbir yol bulamazlar .
10-Dilerse sana, bunlardan daha hayırlı ,altindan nehirler akan bahçeler verebilen ve senin için köşkler kurabilen Allah, yüceler yücesidir.
11-Fakat onlar kıyameti yalanladılar. Kıyameti yalanlayana da Biz şiddetli bir ateş hazirladik.
12-O ateş onları uzaktan görünce onun büyük bir öfke ile çikaracaği siddetli uğultusunu işiteceklerdir.
13-Onlar elleri boyunlarında bağlanip ,onun dar bir yerine atıldıklarında orada : (yetiş ey) ölüm diye feryat ederler .
14-Bugün ölümü bir kere değil,birçok kere temenni edin” denilecektir.
15-De ki :”Acaba bu mu hayirli? Yoksa takvâ sahiplerine vaad olunan ebedilik cenneti mi? Onlar için bir mükâfaat bir dönüş yeridir .”
16-Orda onlar için -kendileri ebedi kalmak üzere -diledikleri herşey vardir. Bu,
Rabbinin yerine getirmesi istenen bir vaadidir.
17-Onlar ve Allah’tan başka ibadet ettiklerini haşr edip toplayacağı gün, der ki:
“Benim bu kullarımı siz mi saptırdınız, yoksa kendileri mi yoldan saptılar?”
18-Der ki “Seni tenzih ederiz !Senden başkalarini veliler edinmek bize
yaraşmaz. Fakat Sen onları ve babalarını faydalandirdin sonunda zikri unuttular ve
helâk olan kavim oldular.”
19-İşte söylediklerinizde sizi yalanladılar. Artık ne üzerinizdeki azabi def edebilirsiniz , ne de bir yardim güç yetirebilirsiniz. sizden kim zulmederse ona büyük azabi tattiririz.
20-Bizim senden önce gönderdiğimiz rasûler de muhakkak yemek yerler be pazarda dolaşırlardı .Biz bazınızı bazınıza imtihan kıldık.Sabredecek misiniz ? Rabbin herşeyi çok iyi görendir .
20-” Biz bazınızı bazınıza imtihan kıldık.Sabredecek misiniz ?
Rabbin herşeyi çok iyi görendir .” diye buyurmaktadir.
Peygamber kendilerine peygamber gönderilenlere imtihan aracidir
İtaat edenler ile isyankârlarin kendisi vasitasiyla ortaya çikartilacağıni bir sınama unsurudur .
Biz peygamberleri insanlari davet etmekle sınadık.
Zenginlik ,fakir için bir sınavdır .Fakirlik de zengin için bir sınavdir Ve bu sekilde bu
dünya yurdunda bütün çesitleriyle insanlar böyledir.
Bu yurt sınama imtihan ve deneme yurdudur.
Bu denemede maksat ise (Sabredecek misiniz ?) Yani yerine getirmeniz görevinizi ifa
edecek ve böylelikle Mevlanız size mükâfaatlandıracak mı dır?
Yoksa sabredmeyerek O’nun tarafindan cezalandırılmaya mı layık olacaksınız
(RABBINIZ HER SEYI ÇOK IYI GÖRENDIR )
21-Bizimle karşılaşacaklarını ümid etmiyenler dediler ki: “Bize melekler indirilmeli veya
rabbimizi görmeli değil miydik ?» Andolsun ki onlar kendi kendilerine büyüklenip
azgınlık yapmakta çok ileri gittiler .
22-Melekleri görecekleri gün,işte o günde günahkârlara müjde yoktur: “Sizlere müjde yasak edilmiştir yasak!” derler.
23-İşledikleri amellerinin önüne , geçip onu havaya saçılmış toz zerreleri yapariz.
(Yani kendileri namına hayır olacak ve bu hususta didinip durdukları amellerinin önüne “ onu havaya saçılmış toz zerreleri yapariz.”Yani amelleri geçersiz olacak ,yok olup gidecektir. Bu ammelerini kaybetmis olacak.
Ecrinden mahrum edilecekler .Üstelik bundan dolayi ceza görecekler.
Bunun sebebi amellerinin imanla birlikte yapılmamıs olmasıdir.
Allah’i ve paygamberlerini yalanlayan kimselerin ,bu ameli islemis olamalarıdır .
Yüce Allah’in kabul edecegi amel (ihlâsla peygamberleri tasdik eden ve amelinde onlara
tâbi olan mü’minden sadır olan amellerdir.)
24-O günde cennetliklerin kalacakları yer çok hayırlı, ve dinlenecekleri yer çok güzeldir.
25-Ve o günde gökyüzü bulutla yarılırlacak, melekler ardı arkasına indirileceklerdir.
26-O gün hak mülk yalnız Rahmanındır. O gün kâfirlere çok zordur .
27-O gün zalim ellerini ısırıp:”Keşke Peygamberle birlikte hak yolu tutmuş olsaydım!” der.
28-Eyvah bana! keşke filanı dost edinmeseydim .
29- Andolsun ki, bana geldikten sonra beni zikir’den o saptırdı. Zaten şeytan,insanı
yardımcısız olarak ortada bırakır”
30-Rasul: «Ya Rab! Gerçekten benim kavmim bu kur’ân’ı terk etti” dedi.
31-İşte böylece biz, her peygambere günahkârlardan düşmanlar kıldık. Yol gösteren ve yardım eden olarak Rabbin yeter.
32-Kafirler dediler ki : Ona bu Kur’ân topluca, birden indirilmeli değil miydi?”Biz onunla kalbine sebat verelim diye böyle yaptık. ve onu ağır ağır okuduk.
33-Onlar sana bir örnek getirdikleri her seferinde muhakkak ki sana hakkı ve daha
güzel bir açiklama getirmişsizdir.
34-Yüzleri üzere cehennneme toplanacak olanlar, işte onlar yerleri en kötü ve yollari en sapık kimselerdir .
35-Andolsun ki biz Mûsâ’ya kitabı verdik. Onunla beraber kardeşi Hârûn’u da( ona ) vezir (yardımcı) yaptik.
36- “Âyetlerimizi yalanlayan o kavme gidin”dedik. Sonunda biz onları tümden helâk ettik.
37-Lût kavmi peygamberleri yalanlayinca Biz de onlari suda boğduk ve onlari
insanlara bir ibret kıldık. Zalimler için de çok acikli bir azab hazırlamışızdır.
38-Âd Semûd ,Ashab-i Res ve bunun dışında çok kavimleride (helâk ettik).
39-Her birine ornekler verdik. Ve onlarin hepsini mahvettik, helâk ettik.
40-Muhakkak onlari belâ yağmuruna tutulan beldeye uğramislardir .Acaba bunlar orayı görmediler miydi? Hayır, onlar tekrar dirilmeyi ümit etmezler.
41-Onlar seni gördüklerinde mutlaka: “Allah’ın peygamber olarak gönderdiği bu mudur?” diye seni alaya alırlar.
42–Eğer ilahlarımıza sebat göstermeseydik,az kalsin bizi ilahlarımızdan saptıracaktı.”
“Yakında azabımızı gördüklerinde kimin sapık olduğunu bileceklerdir .
43- Hevâ ve hevesini ilâh edinen kimseyi gördün mü? O kimseye sen mi vekil olacaksin?
44-“Sen onların çoğunu dinler ve akıl erdiriler mi sanırsin?
Onlar ancak hayvan gibidir. Hatta onlar- yolca – daha da sapıktırlar.”
45-Rabbinin gölgeyi nasıl uzattığını bakmaz mısın?
Dileseydi, onu hareketsiz kılardı. Sonra güneşi ona delil kıldık.
46- Sonra onu yavaş yavaş kendimize çektik.
47-Geceyi sizin için elbise , uykuyu da rahatlık kılan, O’ dur . O gündüzü de yeni bir
hayata başlagiç yapti.
48- Ve O, rahmeti önünde rüzgarları müjdeci olarak gönderendir. Ve gökten tertemiz bir su indirdik.
49-Onunla ölü bir beldeyi canlandıralim, yarattığımız nice hayvani ve insanı onunla sulayalım diye.
50-Andolsun ki, biz onu ,, onların arasında öğüt alsınlar diye evirip çevirdik .Halbuki
insanların çoğu yüz çevirip nankörlük etmekten başka bir yol izlemediler.
51-Eğer dileseydik, her bir beldede elbette bir uyarıcı gönderirdik.
52-O halde kafirlere itaat etme! Onlara karşı bu Kur’an ile büyük bir cihat yapa.
53-İki denize salıveren O’dur .Bu, tatlı mı tatlı bu ise tuzlu ve acıdır. bu ikisinin arasında da bir perde ve belirli bir sınır kıldı.
54- Ve o sudan insani yaratan , ondan neseb ve sıhri akrabaları çıkaran O’dur .Rabbin herşeye güç yetirendir.
55- Halbuki onlar Allah’tan başka kendilerine fayda da zarar da veremeyen şeylere ibadet ederler . Kâfir rabbine karşı yardimcı olandır.
56-Biz, seni ancak bir müjdeci ve bir uyarıcı olmak üzere gönderdik.
57-.De ki:”Ona karşılık sizden ücret istemem.Ancak rabbine doğru yol tutan kimseler (olmanızı) arzuluyorum.”
58-Asla ölmez Hay olana dayan ve O’nu hamd ile tesbih et, kullarının günahlarından
haberder olarak O yeter .
59-O, gökleri ile yeri ve aralarinda olanları altı günde yaratan sonra Arş üzere istiva edendir, Rahmandir .Sen bunu bir bilene sor.
60-Onlara:” Rahman’a secde edin ” denildiğinde onlar:” «Rahmân da neymiş! Senin
bize emrettiğine şeye mi secde edelim?”dediler ve bu nefretlerini arttırdı.
61-Gökte burçlar kılan, ve aydınlık saçan bir ay yaratanın şanı ne yüce ne mubarektir!
62-İbret ve öğüt almak veya şükür etmek isteyenler için gece ve gündüzü birbiri ardınca getiren O’dur.
.63-Rahman’ın kulları yeryüzünde ağır ve vakarla yürürler.
Cahiller onlara hitap ettiklerinde onlar “selam ” derler
64-Onlar ki “Gecelerini, Rablerine secde ve kıyam ile geçirirler.”
65- Onlar ki:”«Rabbimiz, cehennem azabını bizden geri çevir;Çünkü gerçekten onun azabı kesin bir helâk oluştur !” derler.
66-Gerçekten o ne kötü bir durak ,ne kötü bir yerdir!”
67-Ve onlar ki infak ettiklerinde israf da etmezler , cimrilik de etmezler .Bunun arasından orta bir yol tutarlar.
68-Onlar ki Allah ile birlikte başka bir ilâha kulluk etmezler. Hak ile olması dışında
Allah’ın öldürülmesini haram kıldığı nefsi de öldürmezler. Zina da etmezler. Kim bunları
işlerse o günah ile karşılaşır.
69-Kıyamet günüde onun azabı kat kat verilir.O azabda ebediyen, hor ve hakir bir halde kalır
70-Ancak tövbe eden, iman eden salih amel işleyenler müstesnâ.
İşte Allah, bunlarin günahlarını sevaba değiştirir. Allah mağfiret edicidir ,rahmet edicidir .
71-Kim ki tevbe edip salih amel işlerse,muhakkak o- rızasını ermiş olarak- Allah’a dönmüş olur.
72- Ve onlar ki yalan şahitlik yapmazlar.Lağve rastladıklarında da şereflice yüz çevirip geçerler.
73-Onlar ki Rablerinin âyetleriyle kendilerine öğüt verildiğinde, bunlara karşı sağır ve kör kimseler olarak yıkılmazlar.
74-Ve onlar ki ,Rabbimiz! eş ve çocuklarımızdan bize gözlerimizin aydınlığı olan kimseler ver , bize takvâ sahiplerine önder yap ” derler
75-İşte bunlar sabretmelerinden ötürü cennetin yüksek köşkleri ile mükâfaatlandırılacaklar ve onlara esenlik dileği ve selâm ile karşılanacaklardır.
76-Onlar orada ebedi kalıcıdırlar. O ne güzel karargâh ve ikamet yeridir .
77-De ki:”Eğer duaniz olmasaydi, Rabbimin yanında sizin ne değeriniz olurdu !Şimdi siz yalandaniz . Artik yakinda cezza kaçinilmaz olacaktır
kaynak (Tefsiru’s- Sa’di (Allametu’s-seyh Abdurrahman es – Sa’di)
Allah ondan razi olsun
Yüce Allah’a hamd-ü senâlar olsun