Fetih Suresi 11. ayettir ve İslam inancına göre, münafıkların ve imanları zayıf olan kimselerin iki yüzlülüğüne dikkat çeker. Ayeti detaylı bir şekilde inceleyelim:
1. “Onlar kalplerinde olmayanı dilleriyle söylerler.”
Bu ifade, münafıklara ve samimiyetsiz insanlara işaret eder. Bu kişiler, kalplerinde farklı niyetler taşırken dilleriyle farklı şeyler söylerler. Yani, söyledikleri ile inançları uyumlu değildir. İslam’da samimiyet esastır, iman yalnızca sözle değil, kalpten gelen bir bağlılıkla da olmalıdır.
- Münafıklar, çıkarları gereği Müslümanmış gibi görünürler ama içlerinde farklı düşünceler taşırlar.
- İslam’da “niyet” çok önemlidir, çünkü insanın gerçek ameli kalbindeki niyetine göredir.
2. “De ki: Allah, sizin bir zarara uğramanızı dilerse, yahut bir yarar elde etmenizi dilerse, O’na karşı kimin bir şeye gücü yeter?”
Bu bölümde Allah’ın mutlak güç sahibi olduğu vurgulanır. Allah isterse bir kişiye zarar (imtihan, bela) verebilir, isterse de hayır (nimet, bolluk) verebilir. Kimse Allah’ın takdirini değiştiremez.
- İnsan bazen hayır sandığı şeyin şer, şer sandığı şeyin hayır olduğunu bilemez. (Bakara 2/216)
- Her şeyin Allah’ın kudretinde olduğu belirtilerek, insana düşen şeyin tevekkül etmek ve sabretmek olduğu hatırlatılıyor.
Hayır, Allah, yaptıklarınızdan haberdardır.”
Burada önemli bir uyarı var:
- Allah insanın hem sözlerinden hem de niyetlerinden haberdardır.
- Yani sadece söylediğimiz değil, içimizden geçen düşünceler ve hisler de Allah tarafından bilinir.
- İnsan Allah’ı kandıramaz, bu yüzden samimi olmalı ve kalbini temiz tutmalıdır.
Ayetin Genel Mesajı
- İkiyüzlü davranışlar Allah tarafından bilinmektedir ve bu kişiler aslında kendilerini kandırmaktadır.
- Allah’ın kudreti sınırsızdır. O, dilediğine iyilik de verir, dilediğini imtihan da eder. Kimse buna engel olamaz.
- Gerçek iman kalpten gelir. Allah yalnızca sözlere değil, insanların iç dünyasına da bakar.
Bu ayet, samimi bir iman ve Allah’a güvenmenin önemini vurguluyor. Müminlerin sahte sözler yerine kalpten inanmaları ve gerçek bir teslimiyet göstermeleri gerektiğini hatırlatıyor.
1. “Onlar kalplerinde olmayanı dilleriyle söylerler.”
Bu ifade, münafıklara ve samimiyetsiz insanlara işaret eder. Bu kişiler, kalplerinde farklı niyetler taşırken dilleriyle farklı şeyler söylerler. Yani, söyledikleri ile inançları uyumlu değildir. İslam’da samimiyet esastır; iman yalnızca sözle değil, kalpten gelen bir bağlılıkla da olmalıdır.
Hadislerle Destek:
- Hz. Peygamber (s.a.v.) şu hadisiyle bu durumu açıklar: “Münafığın alâmeti üçtür: Konuştuğu zaman yalan söyler, söz verdiği zaman sözünde durmaz ve kendisine bir şey emanet edildiği zaman hiyanet eder.” (Buhari, Îman, 24; Muslim, Îmen, 107)
- Diğer bir hadiste de şu belirtilmiştir: “Kalbiyle tasdik etmediği halde diliyle iman ettiğini söyleyen kimse münafıktır.” (Tirmizi, İman, 14)
**2. “De ki: Allah, sizin bir zarara uğramanızı dilerse, yahut bir yarar elde etmenizi dilerse, O’na karşı kimin bir şeye gücü yeter?”
Bu bölümde Allah’ın mutlak gücü vurgulanmaktadır. Allah isterse bir kişiye zarar (imtihan, bela) verebilir, isterse de hayır (nimet, bolluk) verebilir. Kimse Allah’ın takdirini değiştiremez.
Hadislerle Destek:
- “Bir kul, Allah’a gereği gibi tevekkül ederse, Allah ona hiç ummadığı yerlerden rızık gönderir.” (Tirmizi, Zühd, 33)
- Hz. Peygamber (s.a.v.) şu hadisiyle bu durumu açıklar: “Ey insanlar! Allah’a güvenin, çünkü O, size yetecek olandır. Eğer O dilerse, sizi bir sıkıntıya sokar ve kimse bunu engelleyemez.” (Tirmizi, Tefsir, 11)
- Bir başka hadiste de Peygamberimiz (s.a.v.) şu tavsiyede bulunur: “Başına bir bela geldiğinde ‘Eğer şunu yapsaydım böyle olurdu’ deme. ‘Allahın takdiri böyledir ve O dilediğini yapar’ de.” (Müslim, Kader, 8)
**3. “Hayır, Allah, yaptıklarınızdan haberdardır.”
Burada önemli bir uyarı vardır:
- Allah insanın hem sözlerinden hem de niyetlerinden haberdardır.
- Yani sadece söylediğimiz değil, içimizden geçen düşünceler ve hisler de Allah tarafından bilinir.
- İnsan Allah’ı kandıramaz, bu yüzden samimi olmalı ve kalbini temiz tutmalıdır.
Hadislerle Destek:
- Hz. Peygamber (s.a.v.) şu hadisiyle bunu ifade etmiştir: “Ameller niyetlere göredir ve herkese niyet ettiği şey verilir.” (Buhari, Bed’u’l-Vahy, 1; Müslim, İmaret, 155)
- Peygamberimiz (s.a.v.), Allah’ın insanın en gizli düşüncelerini bile bildiğini şu hadisiyle anlatmıştır: “Allah sizin dış görünüşünüzü ve mallarınıza değil, kalplerinize ve amellerinize bakar.” (Müslim, Birr, 33)
- Diğer bir hadiste şu uyarıda bulunulmuştur: “Kıyamet günü insanlar amelleriyle değil, kalplerindeki niyetleriyle de sorgulanacaklardır.” (Taberani, Mu’cemu’l-Kebir, 20/132)
- “Allah’ım! Bizi sözlerimizde ve amellerimizde doğrulardan eyle. Bizi münafıklıktan ve riyadan arındır. Bizi iman ve takva üzere sabit kıl. Sana tevekkül edenlerden olmamızı nasip eyle, ey merhametlilerin en merhametlisi!”AMIN