İslam dini, insan hayatının her alanında belirli prensipler ve tavsiyeler sunar.

Bu prensipler, günlük hayatta bireyin manevi bir bilinçle hareket etmesini sağlamak amacıyla hem sembolik hem de pratik unsurlar içerir.

Bu bağlamda, sağ ve sol kavramları da İslam’da önemli bir yer tutar.

Sağ ve sol kavramlarının İslam’daki yeri ve önemi, Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) sünnetinde belirgin bir şekilde görülmektedir.

Peygamber Efendimiz (s.a.v.), yeme ve içme gibi temel ihtiyaçların sağ el ile yerine getirilmesini tavsiye etmiştir. Bu tavsiye, sağ elin temiz ve saygın işlerde kullanılmasını teşvik eden bir uygulamadır.

Hadis: İbn Ömer’den (r.a.) rivayet edildiğine göre, Peygamber Efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: “Biriniz yemek yediği zaman sağ eliyle yesin, bir şey içtiği zaman da sağ eliyle içsin.

Çünkü şeytan sol eliyle yer ve sol eliyle içer.” (Müslim, Eşribe, 107)

Bu hadis, sağ elin yemek ve içmek gibi günlük işlerde kullanılmasını önerirken, sol elin kullanılmasını ise şeytani bir davranış olarak nitelendirir. Bu durum, sağ elin kullanımının manevi boyutunu ve İslam’daki yerini gösterir.

Peygamber Efendimiz (s.a.v.), kişisel temizlikte sağ ve sol elin farklı işlevler için kullanılmasını tavsiye etmiştir. Özellikle tuvalet ihtiyacının giderilmesi sonrasında sol elin kullanılması öğütlenmiştir.

Hadis: Ebu Hureyre’den (r.a.) rivayet edildiğine göre, Peygamber Efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: “Sizden biri (tuvalet ihtiyacını giderdikten sonra) istinca yapacağı zaman, sağ eliyle kendini temizlemesin.” (Buhari, Vudû’, 24; Müslim, Taharet, 67)

Bu hadis, sağ elin temiz tutulması gerektiğini ve bu tür temizlik işlerinin sol el ile yapılmasının daha uygun olduğunu vurgular.

Bu, İslam’da hijyenin ve temizlik bilincinin bir parçası olarak görülebilir.

Peygamber Efendimiz (s.a.v.), birçok işte sağdan başlamayı teşvik etmiştir. Bu durum, sağ tarafın ve sağ elin hayırlı ve bereketli işler için kullanılmasını sembolize eder.

Hadis: Hz. Aişe (r.a.) şöyle rivayet etmiştir: “Resûlullah (s.a.v.) sağdan başlamayı severdi; ayakkabı giyerken, saçını tararken, temizlik yaparken ve her işinde sağdan başlamayı tercih ederdi.” (Buhari, Vudû’, 30; Müslim, Taharet, 66)

Bu hadis, Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) sağ tarafı ve sağ eli hayatın her alanında nasıl önemsediğini gösterir. Sağdan başlamak, İslam’daki manevi düzenin ve tertibin bir ifadesi olarak değerlendirilir.

Kur’an-ı Kerim’de cennet ehlinin “Ashab-ı Yemîn” (sağdakiler) olarak anılması, sağ tarafın manevi önemini vurgulayan bir diğer önemli noktadır.

Bu durum, İslam’da sağ tarafın hayır ve iyilikle özdeşleştirilmesine sebep olmuştur.

“kitabı sağ eline verilen kimse ise: ‘Alın, kitabımı okuyun!’ der.” (Hâkka Suresi, 69:19)

Bu ayet, kıyamet gününde cennet ehlinin sağ eline amel defterinin verileceğini belirtir.

Bu da sağ elin ve sağ tarafın İslam’daki manevi değerini ortaya koyar.

Sol elin kullanımı da bazı durumlarda önemlidir. Özellikle temizlik gibi işlerde sol elin kullanılması, sağ elin temiz tutulmasına yönelik bir tedbirdir.

Hadis: “Resûlullah (s.a.v.), tuvaletten çıktığında önce sol ayağıyla dışarı çıkar, sol eliyle temizlik yapar ve sağ elini daha temiz işler için kullanırdı.” (Müslim, Taharet, 61)

Bu hadis, sol elin ve sol tarafın da İslam’daki yerini ve işlevini göstermektedir. Sol elin temizlik gibi işlerde kullanılması, İslam’ın temizlik ve hijyen konusundaki hassasiyetini yansıtır.

Dinimiz  sağ ve sol kavramları, hem manevi hem de pratik açıdan önemli bir yere sahiptir.

Sağ elin ve sağ tarafın kullanımı, Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) sünnetinde sıkça vurgulanan ve teşvik edilen bir uygulamadır.

Sağ el ve sağ taraf, İslam’da temizlik, hürmet ve manevi disiplin açısından büyük bir öneme sahiptir.

Bununla birlikte, sol elin ve sol tarafın da kendine özgü bir rolü vardır ve belirli işlerde kullanılması dinen uygun görülmüştür.

Sağ ve sol kavramları, İslam’ın hayatın her alanında gözettiği denge, adalet ve hikmetin bir yansımasıdır.

Bu nedenle,  Müslümanların günlük hayatında bu kavramların dikkate alınması, hem sünnete uygunluk hem de manevi bir bilinç oluşturma açısından önemlidir.

Selametle