Dinimiz de kul hakkı çok önemlidir.
Bir mümini rahatsız etmek, onun zamanına ve özel hayatına müdahale etmek kul hakkına sebep olabilir.
Bunun için aramalarda ölçülü olmalı, kişi müsait değilse beklemeli ve uygun bir mesaj bırakmalıyız.
Efendimiz (s.a.v.)’in hayatında sabır, anlayış ve empati en güzel şekilde görülmektedir.
Biz de O’nun edebini örnek almalıyız.
İslam, hayatın her alanında olduğu gibi iletişimde de ölçü, nezaket ve saygı üzerine kurallar koymuştur.
Kur’ân-ı Kerîm’de ve hadislerde insanlar arasındaki ilişkilere dair pek çok ince nokta vurgulanır.
Bunlardan biri de, başkalarının vaktine ve hâline saygı göstermektir.
Kapı Çalma Adabı ve Telefon Aramaları
Kur’ân’da, bir eve girerken izin istemek gerektiği bildirilir:“Ey iman edenler! Kendi evlerinizden başka evlere, sahiplerinden izin almadan ve selam vermeden girmeyin.”(Nûr Sûresi, 27. ayet)
Âlimler bu ayeti, insanların özel hayatına müdahale etmemek ve rahatsız etmemek şeklinde yorumlamışlardır.
Eskiden kapı çalmak vardı, bugün ise bu durum telefonla aramalara benzetilebilir.
Hadislerde kapı çalmanın en fazla üç defa yapılması tavsiye edilmiştir. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) buyurmuştur:“Sizden biri üç defa izin ister, kendisine izin verilmezse geri dönsün.”(Buhârî, İsti’zan, 13)
Bu ölçü, telefon aramaları için de geçerlidir.
Bir kişiyi defalarca aramak, tıpkı kapıyı ısrarla çalmak gibi karşı tarafa sıkıntı verir.
İslami adaba göre, bir-iki kez aramak yeterlidir; açmıyorsa beklemek gerekir.
Sabır ve Empati
İslam’da iletişimde empati ve sabır büyük önem taşır.
Karşı tarafın o an müsait olmayabileceğini düşünmek, onun haklarını gözetmektir.
Peygamber Efendimiz’in hayatında da, kimseyi zor durumda bırakacak ısrarlı bir davranışa rastlanmaz.
Günümüze Uygulamak
Telefon adabı: Birini en fazla 2-3 kez arayın. Açmazsa ısrar etmeyin.
Mesaj bırakın: “Müsait olduğunda dönüş yapar mısın?” gibi nezaketli bir not bırakın.
Acil durumda dürüst olun: Gerçekten önemli bir mesele varsa, bunu mesajda belirtin.
Kul hakkına dikkat edin: Israrla arayarak birini rahatsız etmek de kul hakkına girebilir.
İslam, müminlere yalnızca ibadet hayatında değil, günlük iletişimde de edep öğretmiştir.
Telefonda ısrarcı olmamak, karşı tarafa saygı göstermek, rahatsız etmemek ve kul
hakkını gözetmek anlamına gelir.
Bu davranış, hem dinimizin öğretileriyle uyumludur hem de sosyal hayatımızı daha huzurlu hâle getirir.
Selam ve dua ile..