Bismillahirrahmanirrahim.

Değerli Hiçret okuyucusu 
İnsanoğlu hata yapabilen bir varlıktır.

Rabbimiz Kur’ân-ı Kerîm’de şöyle buyurur:“İnsan gerçekten zayıf yaratılmıştır.” (Nisâ, 28)
Bu zayıflığımız bazen hata yapmamıza, yanlışa düşmemize sebep olur.

Ancak mühim olan, hatanın kendisi değil, o hatadan sonra nasıl bir yol izlediğimizdir.

Hz. Ali (a.s) ne güzel buyurmuş:“Çok akıllı insanlar başkalarının hatalarından ders alır. Akıllı insanlar kendi hatalarından ders çıkarır. Ahmak insanlar ise aynı hataları tekrar eder ve ders almazlar.”

Başkalarının Hatalarından Ders Almak

Peygamber Efendimiz (s.a.v) bir hadisinde şöyle buyuruyor:“Mümin, aynı delikten iki defa ısırılmaz.” (Buhârî, Edeb 83; Müslim, Zühd 63)

Bu hadis bize, müminin uyanık ve dikkatli olması gerektiğini öğretiyor.

Bir insan, başkasının düşmüş olduğu çukura düşmemek için dikkat ederse, çok büyük kayıplardan kurtulur.

İşte bu, “çok akıllı” insanın özelliğidir.

Akıllı insan ise, bazen hata yapar ama orada kalmaz. Hatasını fark eder, pişman olur ve bir daha aynı yanlışa düşmez.
Rasûlullah (s.a.v) şöyle buyurmuştur:“Her insan hata yapar. Hata yapanların en hayırlısı, tövbe edenlerdir.” (Tirmizî, Kıyâme 49)

Demek ki hata yapmak insan için doğal, fakat hatalardan ders çıkarıp tövbe ile Allah’a yönelmek müminin şiarıdır.

Hataları Tekrarlamak

Ahmak kimseler ise, ne başkalarından ibret alırlar ne de kendi hatalarından ders çıkarırlar.

Sürekli aynı yanlışı yaparlar.

Bu, bir kısır döngüdür. Kur’an-ı Kerîm’de Yüce Allah, inkârcıların durumunu anlatırken şöyle buyuruyor:
“Onların kalpleri vardır, fakat anlamazlar; gözleri vardır, fakat görmezler; kulakları vardır, fakat işitmezler. İşte onlar hayvanlar gibidir, hatta daha da şaşkındırlar. İşte asıl gafiller onlardır.” (A’râf, 179)
Aynı yanlışı tekrar edip hiç ders almayan kişi, gaflet içindedir.

Düşünün ki bir öğrenci ders çalışmaz ve sınavdan başarısız olur.

Eğer bu öğrenci arkadaşının başına geleni görüp “Ben de böyle olmamalıyım” diye önlem alırsa, işte o çok akıllı bir öğrencidir.
Bir başkası aynı yanlışı yapar, düşük not alır ama ders alıp bir sonraki sınavda gayret ederse, o da akıllı bir insandır.
Ama her defasında aynı şekilde tembellik eder, aynı sonuca razı olur ve hiç ders çıkarmazsa, bu da ahmakça bir davranıştır.

Sonuç ve Dua

Kardeşlerim, hayat bir imtihandır.

Hatalar, bu imtihanın bir parçasıdır.

Bizim görevimiz, hatalardan ders çıkarıp bir daha aynı yanlışa düşmemektir.
Efendimiz (s.a.v) şöyle buyuruyor:
“Mümin, tövbesinde ısrar ettiği sürece Allah’ın mağfiretinden ümit kesmez.” (Ahmed b. Hanbel, Müsned, II/251)

O halde:

Başkalarının tecrübelerinden ibret alalım,

Kendi hatalarımızdan ders çıkaralım,

Aynı yanlışları tekrar etmekten sakınalım.

Allah Teâlâ bizleri gaflet içinde olanlardan değil, ibret alıp doğruya yönelenlerden eylesin. Âmin.