Bu ayet, Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’e karşı kibirli ve inatçı tavır sergileyen müşrikler hakkında inmiştir.
Onlar, Peygamber’in davetine karşı çıkar, ona eziyet eder ve onu dinlememekte ısrar ederlerdi.
Ayetteki “yumuşak davranma” isteği, onların Peygamber’in hak yolda davetini görmezden gelme veya kendi
isteklerini kabul ettirme planıyla ilgilidir.
Müşrikler, Peygamber’den tavırlarını yumuşatmasını, kendilerinin de ona göre davranmasını istiyorlardı.
Bu, bir çeşit manipülasyon ve aldatma çabasıdır.
Yani: “Sen bize boyun eğ, biz de sana karşı tavır almayalım” demek istiyorlar.
Yumuşak davranmak” (تُدْهِنُ / tedhinu): Burada “yumuşak davranmak” veya “iyi görünmek” anlamında kullanılır.
Müşrikler bunu Peygamber’in hak davasını hafifletmesi, kendi isteklerine boyun eğmesi olarak algılıyorlardı.
“Onlar da yumuşak davranacaklardı” (فَيُدْهِنُونَ / fayudhinoon): Müşriklerin gerçek niyeti bu değil, sadece kendi çıkarlarını korumak.
Peygamber’in tavrını değiştirirse, kendileri de ona karşı tavır almayacaklarını söylüyorlar; ama aslında samimi değiller.
Allah, bu ayette insanın niyetine bakar; sadece dış görünüşe değil, kalpteki samimiyete önem verir.
Hak yolda sabretmek ve taviz vermemek önemlidir.
Peygamberimiz’in müşriklere karşı gösterdiği sabır ve metanet örnektir.
İnsanlar bazen, kendi çıkarları için başkalarının tavırlarını değiştirmeye çalışır; bu ayet, bunun farkına varmamızı sağlar.
Düşün, bir grup insan var ve Peygamberimize karşı pek sıcak değiller.
Ama kafalarında bir plan var: “Keşke o biraz yumuşasa, bize taviz verse, biz de ona karşı yumuşak davranırız.”
Yani kısaca şöyle düşünüyorlar: “Sen bize boyun eğersen, biz de sana karşı sert olmayız.”
Ama işin aslında böyle değil.
Bu insanlar sadece kendi çıkarlarını düşünüyor.
Onlar için önemli olan Peygamber’in (sav)tavrını değiştirmek, hak davayı hafifletmesini sağlamak.
Kalplerinde samimiyet yok.
Allah, burada bize şunu anlatıyor: İnsanların içindeki niyete bakmak çok önemli.
Dışarıdan bakınca biri iyi görünebilir, ama kalbi başka bir şey isteyebilir.
Peygamberimiz ise sabretti, taviz vermedi ve hak yolda metanet gösterdi.
Yani günlük hayatta da aynı şey geçerli: Bazı insanlar sadece kendi çıkarlarını düşünür ve seni kendi istedikleri
şekilde yönlendirmeye çalışır.
Sen doğruluktan ve dürüstlükten şaşmazsan, gerçek niyeti ortaya çıkar.
Selam ve dua ile