Üç kişi vardır ki Allah onların dördüncüsüdür…”

Esselâmü aleyküm.

Geçen dersimizde “murakabe” kavramını ele almıştık. O derste şöyle demiştik:

Murakabe, kulun Allah’ın onu her an gördüğünü, bildiğini, gözettiğini bilerek yaşamasıdır.

Yani sadece davranışlarımızı değil, kalbimizin içini bile Allah’ın gözetimi altında tuttuğunu fark ederek bir hayat sürmek…

Bugün de bu konuyu daha derinlemesine ele alalım dedik.

Çünkü murakabe, sadece tasavvufî bir kavram değil; Kur’an’ın ve sünnetin merkezinde olan bir bilinç hâlidir.

Murakabe kelimesi, Arapça kökenli olup “gözetmek, denetlemek, kontrol etmek” anlamına gelir.

Tasavvufî bir terim olarak ise kişinin Allah’ın kendisini her an gördüğünü ve gözettiğini bilerek yaşaması, kalbini sürekli bu bilinçle kontrol etmesi anlamına gelir.

Diğer bir ifadeyle murakabe, Allah’ın huzurunda olduğunun şuurunda olarak yaşamak demektir.

“(Allah) gözlerin hain bakışını da, kalplerin gizlediklerini de bilir.”(Gâfir / el-Mü’min, 40:19)

Bu ayet, murakabenin tam kalbidir.

Çünkü burada Rabbimiz sadece dışarıdan görüneni değil, içimizden bile geçeni bildiğini söylüyor.

Yani sadece ne yaptığımızı değil, niyetimizi, bakışımızı, kalbimizin gizlediği her şeyi biliyor.

Bu ne demek?

Gözün bakışı hafif bir şey gibi gelir insana. Ama Allah onu bilir.

Kalpte kıvılcımlanan düşünceler bile henüz dile gelmeden O’nun ilmindedir.

Kimsenin bilmediği planlar, gizli duygular, kalpte taşınan niyetler…

Hepsi O’nun gözetimi altındadır.

İşte bu bilgi, insanda derin bir murakabe bilinci oluşturur:

“Ben her an Allah’ın ilmindeyim.”

Murakabe, sadece dış davranışları değil, kalbin hâlini de Allah’ın görüp bildiğinin farkında olarak yaşamak demektir.

Bu ayet bize diyor ki: “Senin kimseye söylemediğin şeyleri Ben biliyorum.

Gözünün kaçamak bakışını, kalbinde gizlediğin korkuyu, kıskançlığı, samimiyeti ya da riyayı…”

Dersde konuşurken şu cümle çok hoşumuza gitmişti: “Murakabe, içimize bile Allah’ı şahit bilerek yaşamaktır.”

Bu ayetle bu söz birebir örtüşüyor.

Ayetin Hayata Yansıması:

 İnsanlar görmese de Allah görüyor.

Mesela: Harama bakmamak,

Kalpte kibir ya da riyayı fark edip hemen tevbe etmek,

Niyeti sadece Allah için yapmak…

Bunların hepsi bu ayetin hayatımıza yansımasıdır.

Kimsenin görmediği yerde gözetildiğini bilen insan, işte o gerçek müttakidir.

Kalp Eğitimi İçin Bu Ayetle Tefekkür

Her gün birkaç dakika sadece bu ayeti hatırlayıp içten içe şöyle diyebiliriz:

“Rabbim, Sen benim bakışımı, düşüncemi, kalbimi biliyorsun.

Beni bana bırakma… Beni gözettiğini unutturma…”

Bu da kalbi murakabeye alıştırmanın bir yoludur.

 Sonuç:Gâfir (el-Mü’min) Suresi 19. ayet, murakabeyi en öz hâliyle anlatır:

Allah dışı değil, içi de bilir.

Sadece görüleni değil, gizleneni de bilir.

İnsan gözünden bile sakındığını Allah’tan saklayamaz.

Bu farkındalıkla yaşamak: MURAKABE’dir.

 Âl-i İmrân Suresi – 5. Ayet (Meal)

“Şüphesiz yerde ve gökte hiçbir şey Allah’a gizli kalmaz.”(Âl-i İmrân, 3/5)

 Ayetin Verdiği Derin Mesaj

Bu ayet, Allah’ın her şeyi kuşatan ilmini, yani mutlak gözetimini anlatıyor.
Bu ne demek?

Yerde bir karınca yürüse — Allah bilir.

Gökte bir yaprak süzülse — O’nun ilmindedir.

Kalpte bir niyet doğsa — O’ndan gizlenemez.

Hiçbir şey, ama hiçbir şey, O’na gizli kalmaz.

İşte bu bilgi kalbe oturduğunda ortaya çıkan hâl: murakabedir.

 Murakabe ile İlişkisi

Murakabe, insanın her hâlinde Allah tarafından görüldüğünü, bilindiğini, gözetildiğini fark ederek yaşamasıdır.

Bu ayet bize adeta şöyle diyor: “Senin bir bakışın, bir düşüncen, bir iç geçirişin bile Benim ilmimden kaçmaz.

Sen kalbinde bir niyet geçirirsin, Ben onu senden önce bilirim.”

Derslerde Ne Demiştik?

Murakabeyi şöyle tarif etmiştik hatırlarsan: “Allah’ın beni her an gördüğünü, her hâlimden haberdar olduğunu bilmek.”

İşte bu ayet tam da bu bilinci yerleştiriyor. Gizli bir şey yok.

Gizli sandığın şey bile açık, çünkü ilâhî gözetim altındasın.

Ayetin Günlük Hayata Yansıması

🔹 Harama yaklaşma:  “Kimse görmez” dediğin anda Allah görüyor.

Zihninden geçen niyeti bile biliyor.

🔹 İhlası koru:  Bir iyilik yaparken niyetini kontrol et.

Rabbine murakabe hâlinde yaşarsan, gösterişten kurtulursun.

🔹 Kalbini temiz tut: Kıskançlık, kibir, kötü düşünce… Kalbin gizlediğini Allah biliyor.

O halde kalbi temiz tutmak da murakabenin bir sonucudur.

 Murakabe İçin Bu Ayeti Tefekkür Etmek

Her sabah veya gece birkaç dakika sessizce bu ayeti hatırlayarak içinden şöyle diyebilirsin:

“Rabbim, Senin ilminden hiçbir şey gizli kalmaz.

Benim içimi, dışımı, her hâlimi bilirsin.

Bana kendini unutturma.

Kalbimi Seninle diri tut.”

Bu da murakabeyi kalpte canlı tutmanın bir yoludur.

 Sonuç:

Âl-i İmrân 5. ayet, murakabenin temel taşlarından biridir.
Çünkü bu ayet: Allah’ın her yerde hazır ve nazır olduğunu,

Hiçbir şeyin O’ndan gizli olmadığını,

Ve kulun kalbi de dâhil her yönünün gözetim altında olduğunu bildirir.

Bu ayetle yaşayan bir kul:

Daha dikkatli,

Daha samimi,

Daha derin bir takva sahibi olur

Murakabe: Gözlerden Kaçsa da Allah’tan Kaçmaz

Düşünelim: İnsan bazen gizlenir, saklanır, hiç kimse görmüyormuş gibi davranır.

Ama murakabe, kulun içinden şunu geçirerek yaşamasıdır:

“Ben yalnız değilim. Beni her an gören, bilen bir Rabbim var.”

İşte bu bilinçle yaşamak, en yüce kulluk hâlidir.

Hadislerle Murakabenin Kalbine Yolculuk

Cibril Hadisi (İhsan Tarifi)

Peygamber Efendimiz’e (s.a.v) Cebrail (a.s.) sorar:“İhsan nedir?”

Efendimiz buyurur: “İhsan, Allah’ı görüyormuş gibi ibadet etmendir. Sen O’nu görmüyorsan da, O seni görüyor.”
(Buhârî, Müslim)

Bu hadis, murakabenin adeta özeti gibidir.

Yani, kul “Ben Allah’ın huzurundayım” diyerek ibadet eder, konuşur, yaşar.

Beden bir yerde olsa da, kalp hep Allah’ın gözetimi altında olduğunu bilir.

“Allah sizin suretlerinize değil, kalplerinize bakar”

Efendimiz (s.a.v) buyuruyor:“Allah sizin şekillerinize ve mallarınıza değil, kalplerinize ve amellerinize bakar.”

(Müslim, Birr 33)

İnsan dıştan iyi görünebilir ama kalbi başka bir niyet taşıyorsa Allah onu da bilir.

İşte murakabe: İç dünyamızı da Allah’a göre düzeltmektir.

“Üç kişi vardır ki Allah onların dördüncüsüdür…”

Efendimiz şöyle buyurur:“İki kişi gizlice bir şey konuşsa, üçüncüsü Allah’tır. Üç kişi olsalar, dördüncüsü Allah’tır…

Nerede olurlarsa olsunlar, Allah onlarla beraberdir.”(Tirmizî, Tefsîr 58)

 Bu hadis bize ilâhî gözetimin ne kadar yakın olduğunu gösteriyor.

 İnsanlar duymasa da, Allah duyar.

 Kimse fark etmese de, Allah bilir.

Bu bilinçle yaşamak = Murakabe.

“Kıyamet günü kulun ilk hesaba çekileceği şey: Namaz”

Efendimiz (s.a.v) buyuruyor:“Kıyamet günü kulun ilk hesaba çekileceği şey namazdır. Namazı düzgünse kurtulur. Bozuksa kaybeder.”(Tirmizî, Salât 188)

Namaz, murakabenin en açık anıdır.

 Namaz kılarken kalbimizle şöyle demeliyiz:“Ben şu anda Rabbimin huzurundayım. O beni görüyor. O’na döndüm.”

Peygamberimiz’in (s.a.v.) Hayatından Murakabe Örneği

Bir gün Peygamberimiz (s.a.v) bir ağacın gölgesinde oturmuş bir sahabeye şöyle demişti:

“Şu ağaca bak. O nasıl kökünden beslenip meyve veriyorsa, sen de kalbini Allah’a bağla ve her şeyde O’nu gör.”

 Kalbi Allah’a bağlamak = Murakabe hâliyle yaşamak.

 Gafletle değil, şuurla yürümek.

 Murakabeyi Geliştirmek İçin 3 Küçük Uygulama

Sabah ve akşam 1 dakika:

Sessizce oturalim ve içinden sadece şunu de:“Rabbim, beni görüyorsun. İçimi de dışımı da biliyorsun.”

Namazdan önce niyetle birlikte şu cümleyi söyle:

“Ben şimdi Allah’ın huzuruna çıkıyorum. O bana bakıyor.”

Gün sonunda kendine sor:“Bugün Allah’ın gördüğünü unutarak yaptığım bir şey oldu mu?”

Bu küçük adımlar, kalbimizi murakabeye alıştırır. Allah  yardicimiz olsun

Îşte murakabe böyle bir hâl:

Görülmediğini sandığın yerde bile Allah’ın seni gördüğünü bilmek.

Kalabalıkta değil, yalnızken de doğru olanı yapmak.

Kimse bilmezken de samimi kalmak.

İçini Allah’a göre düzeltmek. 

Kalp Eğitimi İçin Bu Ayetle Tefekkür

Her gün birkaç dakika sadece bu ayeti hatırlayıp içten içe şöyle diyebiliriz:

“Rabbim, Sen benim bakışımı, düşüncemi, kalbimi biliyorsun.

Beni bana bırakma… Beni gözettiğini unutturma…” Amin 

  • İlgili Yazılar

    Sorun bakmamak değil, alışmak.

    Read more

    Başkasını konuşmak daha kolay geliyor.« Il est plus facile de parler de quelqu’un d’autre. »

    Read more

    Bir yanıt yazın

    E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

    You Missed

    Sorun bakmamak değil, alışmak.

    • Aralık 24, 2025
    • 0
    • 59 views

    Başkasını konuşmak daha kolay geliyor.« Il est plus facile de parler de quelqu’un d’autre. »

    • Aralık 24, 2025
    • 0
    • 69 views

    İman yaşandıkça güzelleşir(La foi s’embellit lorsqu’elle est vécue)

    • Aralık 23, 2025
    • 0
    • 92 views

    Güzel Sözün Gücü“Le pouvoir des belles paroles”

    • Aralık 23, 2025
    • 0
    • 89 views

    Kalp… Sessizdir ama en çok o konuşur.

    • Aralık 22, 2025
    • 0
    • 84 views

    İmsak girdiyse namaz geçerlidir.

    • Aralık 21, 2025
    • 0
    • 67 views

    Kazandın mı gerçekten?

    • Aralık 20, 2025
    • 0
    • 52 views

    Aleyküm enfüseküm…(Siz kendinize bakın…)

    • Aralık 14, 2025
    • 0
    • 142 views

    Mal ve Davranışta Sadaka

    • Aralık 14, 2025
    • 0
    • 101 views

    İyilik, bir karakter meselesidir

    • Aralık 12, 2025
    • 0
    • 105 views

    Sünnetin güzelliklerinden bazıları

    • Aralık 12, 2025
    • 0
    • 99 views

    Zikir sadece söz değildir

    • Aralık 11, 2025
    • 0
    • 81 views

    La Bonté : Tout Commence par le Caractèr

    • Aralık 11, 2025
    • 0
    • 104 views

    Kalp… Sessizdir ama en çok o konuşur.

    • Aralık 11, 2025
    • 0
    • 22 views

    Sözün Ağırlığı ve Kalbin Dili

    • Aralık 11, 2025
    • 0
    • 141 views

    Allahumme cal fi kalbi nûran, ve cal fi sadri feracen ve surûran.

    • Aralık 11, 2025
    • 0
    • 116 views

    Bunu al, şunu da al, trend bu, onsuz olmaz…

    • Aralık 10, 2025
    • 0
    • 98 views

    İnsan Vardır Huzur Verir…

    • Aralık 10, 2025
    • 0
    • 114 views

    Allah’a tevekkül ederek yapılan gayret

    • Aralık 10, 2025
    • 0
    • 178 views

    Her yaptığının bir bedeli vardır;

    • Aralık 9, 2025
    • 0
    • 86 views

    Hurafe karanlıktır, bâtıl karanlıktır.

    • Aralık 8, 2025
    • 0
    • 113 views

    Utanmadıktan sonra dilediğini yap.

    • Aralık 8, 2025
    • 0
    • 80 views

    Sünnet-i Seniyye,

    • Aralık 8, 2025
    • 0
    • 89 views

    Kalbin Elhamdülillah Dediği Vakit

    • Aralık 8, 2025
    • 0
    • 103 views

    Allâhümme rahmeteke ercü felâ tekilnî ilâ nefsî tarfete aynin

    • Aralık 7, 2025
    • 0
    • 98 views

    Bu yaşa gelmişsin, hâlâ Türkçe öğrenmedin mi sen?

    • Aralık 7, 2025
    • 0
    • 130 views

    Artık koşturmama gerek yok

    • Aralık 6, 2025
    • 0
    • 112 views

    👉 “Söylentilere değil, gerçeğe kulak vermek.

    • Aralık 5, 2025
    • 0
    • 116 views

    Manevi huzur aynı zamanda teslimiyettir.

    • Aralık 5, 2025
    • 0
    • 101 views

    Écouter la vérité, non les rumeurs

    • Aralık 5, 2025
    • 0
    • 104 views

    Evet ya… Bu iyi hissettirdi

    • Aralık 4, 2025
    • 0
    • 113 views

    Dost arıyorsan Allah yeter, destek bekliyorsan Allah yeter.

    • Aralık 4, 2025
    • 0
    • 128 views

    La valeur de l’honnêteté face à la triche

    • Aralık 3, 2025
    • 0
    • 79 views

    Hile Karşısında Dürüstlüğün Değeri

    • Aralık 3, 2025
    • 0
    • 90 views

    Le mot “niyet” ou “niyyet”

    • Aralık 2, 2025
    • 0
    • 87 views

    Niyet / Niyyet”

    • Aralık 2, 2025
    • 0
    • 113 views

    Est-ce que quelqu’un va le remarquer ?

    • Aralık 1, 2025
    • 0
    • 99 views

    Ego karışmaz, beklenti yoktur, hesap yoktur.

    • Aralık 1, 2025
    • 0
    • 88 views

    Acaba beni fark ederler mi?🌼🌼🌼

    • Aralık 1, 2025
    • 0
    • 107 views

    Kötülüğü en güzel olanla sav.

    • Kasım 30, 2025
    • 0
    • 123 views

    Kevser Sûresi – Günlük Hayatta Yaşamak İçin Pratik Rehber

    • Kasım 30, 2025
    • 0
    • 72 views

    Selamün aleyküm. Ve aleyküm selam.

    • Kasım 28, 2025
    • 0
    • 120 views

    Vivre en conscience : chaque instant compte

    • Kasım 27, 2025
    • 0
    • 94 views

    Bilinçli yaşamak: Her an önemlidir.

    • Kasım 27, 2025
    • 0
    • 90 views

    Însan, en çok kendi nefsine nasihat etmeli…

    • Kasım 26, 2025
    • 0
    • 112 views

    “Bir sandalda iki kürek” meselesi…

    • Kasım 25, 2025
    • 0
    • 84 views

    Kırmaya değil, onarmaya; incitmeye değil, gönül almaya değer.

    • Kasım 24, 2025
    • 0
    • 104 views

    Dans un jardin, trois temps

    • Kasım 23, 2025
    • 0
    • 78 views

    Orada kazanç iyi değil mi?”

    • Kasım 22, 2025
    • 0
    • 129 views

    Güzel düşünen güzel görür, güzel gören güzel yaşar

    • Kasım 19, 2025
    • 0
    • 118 views

    Olayları İyiye Yormak Nasıl Bir Ahlaktır?

    • Kasım 19, 2025
    • 0
    • 63 views

    kısmen katılıyorum, kısmen de katılmıyorum

    • Kasım 18, 2025
    • 0
    • 292 views

    Gönülden gönüle yol olur.

    • Kasım 18, 2025
    • 0
    • 131 views

    Kural mural yok arkadaşım.

    • Kasım 16, 2025
    • 0
    • 149 views

    Dua Evrensel Bir Dil

    • Kasım 15, 2025
    • 0
    • 119 views

    Güle güle diyelim gidenlere

    • Kasım 13, 2025
    • 0
    • 140 views

    “Belki bunda da bir hayır vardır.”

    • Kasım 13, 2025
    • 0
    • 90 views

    Kadın da yapsa yanlıştır, erkek de.

    • Kasım 11, 2025
    • 0
    • 143 views

    İyi insan olmak, bir ömür boyu süren sessiz bir yolculuktur.

    • Kasım 9, 2025
    • 0
    • 176 views

    Kişisel Gelişiyoruz da Nereye Kadar?

    • Kasım 9, 2025
    • 0
    • 202 views

    Peygamberimizin Akşam Uyarısı

    • Kasım 8, 2025
    • 0
    • 118 views

    🌾Koruk, ekşidir; 🌾

    • Kasım 8, 2025
    • 0
    • 127 views

    Bugün Başla, Yarına Bırakma

    • Kasım 7, 2025
    • 0
    • 138 views

    🌸Bir selam verirsin kardesine, “Cuman mübarek olsun” dersin🌸

    • Kasım 7, 2025
    • 0
    • 176 views

    En Değerli Şeyi En Kolay Şekilde Erteliyoruz: Sağlık

    • Kasım 4, 2025
    • 0
    • 152 views

    En Sessiz Ama En Değerli Organın Beyin…

    • Kasım 3, 2025
    • 0
    • 110 views

    Hüznün En Güzel Hâli🍂🍂🍂

    • Kasım 3, 2025
    • 0
    • 106 views

    Beyin… Allah’ın sana emanet ettiği mucize.

    • Kasım 2, 2025
    • 0
    • 133 views

    Küçük şeylerden mutlu olmayı bilmek

    • Kasım 1, 2025
    • 0
    • 167 views

    Neden o kadar savundum, bilmiyorum

    • Kasım 1, 2025
    • 0
    • 195 views

    Bilenler bilir…🍂🌾🍁🌸

    • Ekim 31, 2025
    • 0
    • 115 views

    Korumalı: Yanında huzur bulduğun bir insan varsa, orası senin tatilindir.

    • Ekim 31, 2025
    • 0
    • 164 views

    Fe teʿâlallâhu el-meliku’l-hakku…

    • Ekim 29, 2025
    • 0
    • 293 views

    Adı vicdandır.🌸🌸🌸

    • Ekim 26, 2025
    • 0
    • 162 views

    Korumalı: Rabbim kalemimizi daima hayra vesile kılsın.

    • Ekim 26, 2025
    • 0
    • 97 views

    Hâlbuki insan, dışarıdan bir cümle kadar basit

    • Ekim 25, 2025
    • 0
    • 204 views

    Doğru Muyduk Bugün?

    • Ekim 24, 2025
    • 0
    • 163 views

    Kimiz biz? Birbirine üstünlük taslayan,

    • Ekim 24, 2025
    • 0
    • 149 views

    Dürüstlük, Müslüman’ın süsüdür.

    • Ekim 23, 2025
    • 0
    • 92 views

    BİR LİRALIK İMTİHAN

    • Ekim 23, 2025
    • 0
    • 123 views

    Hakkını Yediğin Her Kul

    • Ekim 22, 2025
    • 0
    • 132 views

    “Ve yeşfi sudûre kavmin mu’minîn…”(et-Tevbe, 14) ayeti

    • Ekim 21, 2025
    • 0
    • 155 views

    Konforlu Nankörlük

    • Ekim 21, 2025
    • 0
    • 105 views

    “Haydi felaha!”

    • Ekim 20, 2025
    • 0
    • 176 views

    Günde Beş Defa Çağrılıyoruz… Cevabımız Ne?

    • Ekim 20, 2025
    • 0
    • 105 views

    Secdeyle Huzur Bulmak

    • Ekim 20, 2025
    • 0
    • 109 views

    Arşivden Çıkan Satırlar

    • Ekim 20, 2025
    • 0
    • 139 views

    Rükû: Bir Kulun Boyun Eğişi

    • Ekim 20, 2025
    • 0
    • 102 views

    Bir nevi “dünya molası” gibi.

    • Ekim 19, 2025
    • 0
    • 127 views

    Sen zenginsin. Hem de en hakikisinden.

    • Ekim 19, 2025
    • 0
    • 204 views

    “Allah İçin Mi, İnsanlar İçin Mi?”

    • Ekim 18, 2025
    • 0
    • 95 views

    Herkesin bir kıblesi vardır.

    • Ekim 18, 2025
    • 0
    • 171 views