Nâs Sûresi (114. sûre)
Bismillâhirrahmânirrahîm
-
De ki: Sığınıyorum insanların Rabbine,
-
İnsanların Hükümdarına (Melikine),
-
İnsanların İlâhına,
-
O sinsi vesvesecinin şerrinden,
-
Ki o, insanların göğüslerine vesvese verir,
-
Gerek cinlerden, gerek insanlardan.
NÂS SÛRESİ TEFSİRİ (Açıklamalı Anlamı)
1️⃣ “De ki: Sığınıyorum insanların Rabbine”
Burada Allah, Peygamber Efendimiz’e (ve dolayısıyla bize) öğretiyor:
Sadece O’na sığın. Çünkü Rabb, yaratan, terbiye eden, koruyan demektir.
Yani insanı yaratıp, onu büyütüp, hayatını yönlendiren tek otorite Allah’tır.
Bir insanın kalbini, zihnini ve ruhunu koruyabilecek tek güç de O’dur.2️⃣ “İnsanların hükümdarına (melikine)”
“Melik” yani hükümran, yönetici, malik.
Allah, hem insanların sahibi hem de onların üzerindeki tek gerçek yöneticidir.
Bu, insana bir hatırlatmadır: Ne bir güç, ne para, ne makam seni koruyabilir;
gerçek sığınak sadece Allah’tır.3️⃣ “İnsanların ilahına”
Burada üçüncü sıfat geliyor: İlah, yani tapılan, ibadet edilen, sevilen, boyun eğilen varlık.
Bu üç sıfat (Rab – Melik – İlah) birlikte, Allah’ın insana olan tam hâkimiyetini gösterir:
O bizi yaratır (Rab), yönetir (Melik), kendisine kulluk ettirir (İlah).
Bu üçlü sıfatla birlikte insan, kalben sadece Allah’a yönelir.4️⃣ “O sinsi vesvesecinin şerrinden”
“Vesvâs” kelimesi, fısıldayıp duran, kalbe kötü düşünceler atan anlamına gelir.
“Hannâs” ise geri çekilen, gizlenen demektir.
Yani şeytan, insana kötü düşünceyi kalbine fısıldar; kişi Allah’ı hatırlayınca hemen geri çekilir,
sonra fırsat bulunca yeniden yaklaşır.
Bu, insanın iç dünyasındaki en gizli düşmandır.5️⃣ “Ki o, insanların göğüslerine (kalplerine) vesvese verir”
Bu ifade, şeytanın saldırı noktasını tarif eder: Kalp ve zihin.
İnsanı çoğu zaman dıştan değil, içten etkiler.
Korku, şüphe, vesvese, kıskançlık, kibir gibi duygularla kalbi karartmaya çalışır.
Bu yüzden sûrenin mesajı:
➡️ Allah’ı an, O’na sığın, kalbini diri tut.6️⃣ “Gerek cinlerden, gerek insanlardan”
Burada iki tür “şeytan”a işaret edilir:
-
Cinni şeytanlar: Görünmeyen varlıklardan olan vesvese vericiler.
-
İnsî şeytanlar: Kötülüğe teşvik eden, insanı yoldan çıkarmaya çalışan diğer insanlar.
Yani bazen şeytan bir “fısıltı” şeklinde gelir,
bazen de bir insan sözü, bir arkadaş etkisi, bir kültür veya fikir şeklinde.
Bu yüzden sûre, her tür kötülükten Allah’a sığınmayı öğretir.🌿 -
Sen bunlardan daha üstün dua edemezsin.”
Ukbe bin Âmir (r.a.) anlatıyor:
“Resûlullah (s.a.v.) bana, ‘Ey Ukbe! Ben sana iki sûre öğreteyim; bunlar gibi başka sûrelerle Allah’a sığınan olmamıştır,’ buyurdu.
Sonra bana Felak ve Nâs sûrelerini okudu.
Sonra da ‘Ey Ukbe, bu iki sûre ile Allah’a sığın. Çünkü insan Allah’a bunlardan daha faziletli sûrelerle sığınamaz,’ buyurdu.”
(Nesâî, İstiâze, 1; Ebû Dâvûd, Salât, 1453; Tirmizî, Fezâilü’l-Kur’ân, 21)
🕊️ Anlamı:
Resûlullah (s.a.v.), Felak ve Nâs sûrelerinin Allah’a sığınmada zirve olduğunu söylüyor.
Yani insan korktuğunda, endişelendiğinde, kötülük hissettiğinde — başka söz aramasın. En güzel dua, Rabbimizin öğrettiği duadır.